Photo by Towfiqu barbhuiya / Unsplash

Quản Trị Tài Chính Kế Toán Chuyên Nghiệp - Chìa Khóa Giúc Doanh Nghiệp Phát Triển Bền Vững

Thuy Nguyen ACCA

Trong bối cảnh kinh tế biến động liên tục, sự cạnh tranh trong mọi ngành nghề ngày càng gay gắt, việc quản trị tài chính kế toán theo mô hình chuẩn quốc tế không còn là một lựa chọn, mà là yếu tốt sống còn đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều chủ doanh nghiệp và kế toán trưởng vẫn đang mắc kẹt trong lối tư duy làm tài chính kế toán như một "công cụ nộp thuế", thay vì là một công cụ ra quyết định kinh doanh.

Vậy doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với những rủi ro gì khi bỏ qua vai trò quản trị tài chính kế toán? Tại sao cần chuyển từ "kế toán sổ sách" sang mô hình quản trị tài chính chuyên nghiệp theo tiêu chuẩn quốc tế? Bài viết này sẽ giúp chủ doanh nghiệp nhận diện rõ những "điểm nghẽn" trong hoạt động tài chính kế toán, và đề xuất hướng đi mới giúp doanh nghiệp phát triển bền vững trong báo cáo lẫn thực tế.

1. Tài chính mờ nhạt, quản trị rủi ro yếu kém - Rủi ro như bom nổ chậm

Nhiều doanh nghiệp SME hiện nay vẫn chỉ đánh giá tài chính dựa trên doanh thu, lợi nhuận bỗng trôi, mà thiếu hệ thống các báo cáo quản trị tài chính như:

  • Báo cáo dòng tiền (Cash Flow Statement)
  • Báo cáo lãi gộp theo sản phẩm/dịch vụ
  • Báo cáo chi phí theo trung tâm/tổ phân

Hậu quả:

  • CEO "mù mờ" trong quản lý tiền tệ
  • Khó ra quyết định vốn đầu tư, huy động, chi phí marketing hay nhân sự
  • Nguy cơ mất kiểm soát chi phí dẫn đến lỗi, phá sản

2. Kế toán chỉ lo báo cáo thuế, không tham gia tư vấn kinh doanh

Đây là thực trạng chung ở rất nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ: Đội ngũ kế toán chỉ làm nhiệm vụ nộp thuế, gửi báo cáo tài chính cho cơ quan chức năng mà không đóng vai trò đối tác kinh doanh. Trong khi, xu hướng quốc tế là:

  • Kế toán trưởng phải biết phân tích tài chính, dự báo chi phí, lập ngân sách
  • Cung cấp dữ liệu ra quyết định để CEO điều chỉnh chiến lược

Thiếu vai trò tư vấn tài chính trong nội bộ, doanh nghiệp dễ lâm vào quyết định sai lầm.

3. Hệ thống sổ sách lộn xộn, thiếu chuẩn hoá - Không đáp ứng yêu cầu huy động vốn hay bán DN

Rất nhiều DN khi được mời gọi đầu tư hoặc hợp tác, đã không qua vòng thẩm định do hệ thống kế toán bỏng nháng, thiếu minh bạch:

  • Thiếu quy trình ghi nhận chi phí - doanh thu theo IFRS
  • Gộp chi phí cá nhân vào chi phí DN
  • Thiếu phân tích dữ liệu để đánh giá hiệu quả kinh doanh

Kết quả: DN bị đánh giá là không chính quy, tiềm ẩn rủi ro tài chính cao.

4. Mỗi thanh tra thuế đều là "các mác mổ" - Bị phạt do thiếu cập nhật

Nếu kế toán chỉ đang thực hiện nghiệp vụ dựa trên kinh nghiệm cá nhân hoặc sách vở lâu năm, DN sẽ rất dễ mắc lỗi về thuế:

  • Hồ sơ chi phí không hợp lệ
  • Các khoản không được khấu trừ VAT do sai luật
  • Bị đội thuế bác chi do hồ sơ không đủ sức thuyết phục

Quản trị rủi ro thuế cần được xây dựng bài bản từ những quy trình, tài liệu và hệ thống báo cáo.

5. Chưa hiểu đúng vai trò kế toán trong văn hoá quản trị DN

Trong nhiều DN SME, kế toán bị coi là "phần hậu cần", không được tham gia vào cuộc họp chiến lược, KH doanh thu hay chương trình khuyến mãi. Điều này khiến mất đi sự đồng bộ trong điều hành:

  • Kế toán không hiểu logic kinh doanh → ghi nhận sai
  • CEO không biết lẫu tiến đến đâu → quản trị mù mờ

Hướng đi: Áp dụng chuẩn quốc tế IFRS, tư duy CFO - Không chỉ nộp thuế mà là quản trị doanh nghiệp

Doanh nghiệp cần chuyển dần tư duy tài chính:

  • Từ báo cáo sổ sách sang báo cáo hỗ trợ ra quyết định
  • Từ ghi nhận giao dịch sang dự báo, lập KH tài chính
  • Từ kế toán viên sang CFO nội bộ

AuditCare Việt Nam – Đối tác đồng hành cùng chủ DN và Kế Toán Trưởng

Chúng tôi không chỉ là trung tâm đào tạo, chúng tôi đồng hành:

  • Xây dựng hệ thống báo cáo tài chính quản trị chuẩn quốc tế
  • Huấn luyện, mentoring cho đội ngũ kế toán nâng cấp năng lực tư vấn nội bộ
  • Tư vấn tổ chức lại hệ thống kế toán, kiểm soát nội bộ và vận hành hiệu quả
  • Cập nhật chính sách thuế – kế toán mới nhất một cách thực tiễn và ứng dụng cao

Tác giả: Kiều Oanh Võ, 14-04-2025

Doanh nghiệp muốn bền vững – không thể bỏ qua hệ thống tài chính kế toán chuyên nghiệp

Tài chính – kế toán không còn là “phòng ban hỗ trợ”, mà phải trở thành bộ não dữ liệu của doanh nghiệp, giúp chủ doanh nghiệp quản lý hiệu quả, ra quyết định thông minh và kiểm soát rủi ro.

Việc ứng dụng các mô hình kế toán – tài chính chuẩn quốc tế không phải là điều xa vời, mà là con đường cần thiết để mỗi doanh nghiệp SME Việt Nam vững bước và phát triển dài hạn trong kỷ nguyên số.

Bạn là chủ doanh nghiệp hay kế toán trưởng? Hãy để ACV đồng hành cùng bạn trên hành trình chuyển đổi tài chính – nâng tầm quản trị.

📞 Liên hệ ngay với AuditCare Việt Nam để nhận tư vấn chuyên sâu hoặc đăng ký tham gia các chương trình đào tạo thiết kế riêng cho doanh nghiệp.

🌐 Website: https://www.auditcarevietnam.vn
📧 Email: acv1@auditcare.vn | thuynguyen@auditcare.vn
📞 Hotline: 098 359 8586