Hộ Kinh Doanh 2025–2026: Bỏ Thuế Khoán, Chuyển Sang Kê Khai

Từ ngày 01/01/2026, hộ kinh doanh Việt Nam chính thức chấm dứt thời kỳ “thuế khoán”, bước sang cơ chế tự kê khai – tự nộp thuế theo Luật Quản lý thuế và Đề án cải cách thuế hộ kinh doanh được phê duyệt tại Quyết định 3389/QĐ-BTC ngày 06/10/2025.

Đây là cuộc cải cách thuế lớn nhất trong hơn 30 năm qua, nhằm xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và giúp hộ kinh doanh có quy mô lớn phát triển lên doanh nghiệp chính quy.

Bài viết do AuditCare Vietnam (ACV) biên soạn sẽ giúp bạn hiểu rõ:
✅ Lộ trình bỏ thuế khoán và mô hình mới thay thế;
✅ Cách phân loại hộ kinh doanh theo 3 nhóm quản lý thuế;
✅ Cách tính thuế GTGT và TNCN theo cơ chế mới 2026;
✅ Và cách AuditCare hỗ trợ đào tạo – coaching hộ kinh doanh tự kê khai, tối ưu thuế hợp pháp.

I. Cơ sở pháp lý: Bỏ thuế khoán từ năm 2026

Căn cứ Quyết định số 3389/QĐ-BTC ngày 06/10/2025 của Bộ Tài chính, Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh” chính thức được triển khai từ 01/01/2026.

Theo đó, cơ quan thuế chấm dứt hoàn toàn việc áp dụng thuế khoán, đồng thời chia hộ kinh doanh thành 3 nhóm để quản lý phù hợp quy mô hoạt động và năng lực kế toán.

II. Phân nhóm hộ kinh doanh theo mô hình thuế mới (QĐ 3389/QĐ-BTC)

Từ năm 2026, hộ kinh doanh được chia thành 03 nhóm quản lý thuế mới.
Mỗi nhóm áp dụng phương pháp tính thuế, kê khai và chế độ quản lý khác nhau.

Nhóm 1 – Doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm

Miễn thuế GTGT và thuế TNCN.

Không bắt buộc sổ sách kế toán phức tạp.

Kê khai định kỳ 1–2 lần/năm (đầu hoặc cuối năm).

Được khuyến khích ghi chép doanh thu để minh bạch hoạt động.

Nhóm này chủ yếu là hộ buôn bán nhỏ, cá thể, kinh doanh tại nhà hoặc tạm thời.

Nhóm 2 – Doanh thu từ 200 triệu đến dưới 3 tỷ đồng/năm

Tiếp tục tính thuế trực tiếp trên doanh thu (giống mô hình hiện hành).

Tỷ lệ thuế theo ngành nghề:

1%: Phân phối, cung cấp hàng hóa

3%: Sản xuất, vận tải, dịch vụ có hàng hóa hoặc xây dựng có bao thầu vật liệu

5%: Dịch vụ, xây dựng không bao thầu vật liệu

2%: Ngành nghề khác

Kê khai theo quý (4 lần/năm).

Hộ có doanh thu trên 1 tỷ/năm trong lĩnh vực bán lẻ, dịch vụ trực tiếp phải xuất hóa đơn điện tử từ máy tính tiền.

Đây là nhóm “kê khai giản đơn”, vẫn tính theo % doanh thu nhưng phải minh bạch doanh thu thật qua hóa đơn điện tử.

Nhóm 3 – Doanh thu từ 3 tỷ đồng/năm trở lên (trong 2 năm liên tiếp)

Hộ kinh doanh nhóm 3 là đối tượng trọng tâm của cải cách thuế 2026.
Từ nay, hộ có doanh thu lớn sẽ không còn được tính thuế theo % doanh thu, mà phải kê khai và nộp thuế theo lợi nhuận thực tế, tương tự doanh nghiệp nhỏ.

1. Phương pháp tính thuế

Thuế GTGT:
Áp dụng phương pháp khấu trừ.

Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra – Thuế GTGT đầu vào.

Thuế đầu ra được tính trên giá bán chưa VAT;
Thuế đầu vào chỉ được khấu trừ nếu có hóa đơn điện tử hợp pháp và thanh toán qua ngân hàng.

Thuế TNCN:
Áp dụng mức 17% trên lợi nhuận, trong đó:

Lợi nhuận = Doanh thu – Chi phí hợp lý có chứng từ.

2. Kỳ kê khai và nộp thuế

Doanh thu trên 50 tỷ/năm: kê khai theo tháng.

Doanh thu dưới 50 tỷ/năm: kê khai theo quý.

3. Nghĩa vụ và chế độ kế toán

Không áp dụng Thông tư 88/2021/TT-BTC.
Thay vào đó, nhóm 3 sẽ thực hiện chế độ kế toán riêng theo hướng doanh nghiệp nhỏ, do Bộ Tài chính ban hành trong thông tư mới (dự kiến năm 2026).

Hộ phải:

Ghi sổ kế toán tổng hợp doanh thu, chi phí, công nợ, tài sản.

Lập báo cáo tài chính và báo cáo thuế định kỳ.

Lưu trữ chứng từ điện tử, đối soát với dữ liệu hóa đơn.

4. Yêu cầu quản lý bắt buộc

Sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc máy tính tiền kết nối trực tuyến.

Mở tài khoản ngân hàng riêng cho hoạt động kinh doanh.

Nộp thuế điện tử và kê khai qua hệ thống trực tuyến của cơ quan thuế.

5. Ví dụ minh họa

Hộ bán lẻ có doanh thu 4,5 tỷ đồng/năm, chi phí hợp lệ 3,5 tỷ đồng.
Lợi nhuận: 1 tỷ đồng.

GTGT đầu ra 10%: 450 triệu

GTGT đầu vào: 300 triệu

Thuế GTGT phải nộp: 150 triệu

Thuế TNCN (17% × 1 tỷ): 170 triệu
→ Tổng thuế phải nộp: 320 triệu/năm (~7,1% doanh thu)

6. Lợi ích của mô hình mới

Minh bạch, hợp pháp, dễ tiếp cận vốn ngân hàng.

Được khấu trừ chi phí hợp lý, giảm nghĩa vụ thuế thực tế.

Chủ động kê khai – không bị “ấn định thuế” như mô hình khoán.

Là bước đệm để phát triển lên doanh nghiệp nhỏ – vừa.

III. Lợi ích tổng thể khi bỏ thuế khoán

Giảm rủi ro truy thu, tăng tính minh bạch tài chính.

Hộ kinh doanh được quyền ghi nhận chi phí thật và lợi nhuận thật.

Cơ quan thuế quản lý hiện đại, tự động hóa qua hóa đơn điện tử và kê khai online.

Tạo môi trường cạnh tranh công bằng giữa hộ – cá nhân – doanh nghiệp.

IV. AuditCare Vietnam (ACV) – Đào tạo & Coaching hộ kinh doanh trong kỷ nguyên thuế mới

AuditCare Vietnam (ACV) là đơn vị tiên phong trong đào tạo và coaching hộ kinh doanh về thuế – kế toán – chuyển đổi mô hình kê khai, giúp bạn tự tin kê khai, tự làm đúng và tối ưu thuế hợp pháp.

ACV cung cấp giải pháp trọn gói:

Tư vấn chuyển đổi thuế khoán sang kê khai nhanh chóng, hợp pháp.

Đào tạo & Coaching: thiết lập sổ kế toán, hệ thống hóa đơn điện tử, lập báo cáo tài chính.

Coaching thực chiến: cách làm việc hiệu quả với cơ quan thuế khi kê khai và quyết toán.

Hướng dẫn tối ưu chi phí hợp lệ, giúp giảm gánh nặng thuế bền vững.

V. Kết luận

Từ 2026, hộ kinh doanh chính thức bước sang kỷ nguyên kê khai thuế chuyên nghiệp.
Không còn “khoán miệng”, không còn tính thuế ước lượng – thay vào đó là tự kê khai, tự chịu trách nhiệm và được khấu trừ chi phí thật.

Với AuditCare Vietnam (ACV), bạn không chỉ hiểu luật – mà còn được coaching thực tế 1:1 để biết cách làm đúng, làm chủ và tối ưu thuế bền vững.

Liên hệ AuditCare Vietnam (ACV)

Website: www.auditcarevietnam.vn

Email: acv1@auditcare.vn

Hotline: 024 3991 1726

Fanpage: facebook.com/auditcarevietnam

TikTok: Tám chuyện kế toán cùng Thủy ACCA

YouTube: Thủy Nguyễn ACCA